Âişe (Radıyallâhu Anhâ) vâlidemiz, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in hanımı, Ebû Bekr es-Sıddîk (Radıyallâhu Anh)ın kızıdır. Annesi, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in çok değer verdiği hanımlardan, Ümmü Rûma (Radıyallâhu Anhâ)dır.
Hicretten sekiz sene evvel Mekke’de doğdu. Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)e rüyasında bir meleğin 2-3 defa: “Bu senin hanımındır.” diyerek Âişe (Radıyallâhu Anhâ)yı göstermesi üzerine, onunla Medine’de hicretin ikinci senesinde evlendi.
İlme Vukûfiyeti
Âişe (Radıyallâhu Anhâ)nın evi Mescid-i Nebeviyye’ye bitişik olup kapısı mescide açıldığı için Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in bütün sohbetlerini, vaaz ve hutbelerini dinlerdi. Kendisini ilme vermiş bir müctehide olmuştu. Hele kadın hâlleri üzerine onun ictihâdı çok muteberdir. Asr-ı saâdette dahî kadınlar meselelerini, onun delâletiyle Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)den çözdürürdü.
Mükemmel zekâsı, kuvvetli hâfızası ve güzel konuşmasıyla kendisine başvurulan her meseleyi Rasûlullâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimize açar, gerçeği öğrenip söylerdi, Bu sebeple, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) onunla konuşmaktan, bitmeyen sorularına cevap vermekten çok hoşlanırdı. Böylece bir ilim deryası olmuştu. Müctehidler birçok konuda onun rivâyetlerine dayanmışlardır. Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in onun hakkında: “Dininizin üçte ikisini Âişe’den alın!”[1] buyurduğu rivâyet edilmiştir.
Rasûlullâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)e Yakınlığı ve Husûsiyetleri
Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in evlendiği hanımlardan bakire olan sadece Âişe (Radıyallâhu Anhâ) idi. Hanımları içinde Hatice (Radıyallâhu Anhâ)dan sonra en fazla onu severdi. Hiç çocuğu olmamıştı.
Kız kardeşi Esma (Radıyallâhu Anhâ)nın oğlu Abdullah ibni Zübeyr (Radıyallâhu Anh)ın teyzesi olduğu için, “Teyze anne sayılır.”[2] hadîs-i şerîfinin hükmünce, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) ona: “Ümmü Abdillâh” künyesini vermişti.
Zühdü ve Takvâsı
Geceleri namaz kılar, çok oruç tutardı. Öksüz ve yetimleri himâye edip yetiştirir, sonra da evlendirirdi. Kur’ân-ı Kerîm’i bütün incelikleriyle anlayıp tefsir ederdi. “Müksirûn”dan olan Âişe (Radıyallâhu Anhâ) vâlidemiz 2210 hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir.
Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in vefâtının ardından 47 sene daha yaşadıktan sonra, hicretin 58. Senesinde 63 yaşında vefât etmiştir. Cenâze namazını, Ebû Hüreyre (Radıyallâhu Anh) kıldırmıştır. Vasiyeti üzerine defni gece yapılmıştır. Cennetü’l-Bakî‘ kabristanında medfûn bulunmaktadır. Mevlâ Te‘âlâ, şefâatlerine nâil eylesin!
Dipnotlar
[1] Âlûsî, Rûhu’l-Meânî, 3/31; es-Serahsî, el-Mebsûd, 4/389.
[2] Buharî, Sulh:6; Tirmizi, Birr:6, Ebû Dâvûd, Talâk:35