Mektûbât-ı Rabbânî’den 29. Mektûb
Şeyh Nizâmeddîn-i Tehânîserîye yazılmıştır. Farzları kılmaya, sünnet ve edebleri gözetmeye teşvik etmek ve farz ibâdetlerin yanında nafilelerin kıymetinin az olduğu hakkındadır.
Allah Te‘âlâ, bizi ve sizi bağnazlıktan muhafaza etsin, doğru yoldan ayrılmaktan korusun ve insanların en üstünü, o pâk peygamberi (Aleyhi ve alâ âlihi minessalevâti etemmühâ veminetteslîmâti ekmelühâ) hürmetine, pişman olacak, üzülecek şeyleri yapmaktan kurtarsın.
İnsanı Allah Te‘âlâ’nın rızâsına, sevgisine kavuşturacak işler, farzlar ve nafileler olmak üzere ikiye ayrılır. Farzların yanında nafilelerin hiç kıymeti yoktur!
Bir farzı vaktinde yapmak, bin sene nafile ibadet yapmaktan daha faydalıdır. Hangi nafile olursa olsun, ne kadar hâlis niyet edilirse edilsin, ister namaz, oruç, zikir, fikir olsun, ister başka nafileler olsun, hepsi böyledir. Hatta farzları yaparken, bu farzın sünnetlerinden bir sünneti ve edeblerinden bir edebi gözetmek de böyle çok faydalıdır.
Öğrendiğimize göre, emîrü’l-mü’minîn Ömer Fârûk (Radıyallâhu Anh) sabah namazını cemaatle kıldıktan sonra, cemaate baktı; ashâbından birini bulamadı. “Filân kimse cemaatte niye yoktur?” buyurdu. Orada bulunanlar, “O kimse gecenin çok saatlerinde uyumaz, nafile ibadet yapar. Belki şimdi uykuya kalmıştır” dediler. Ömer (Radıyallâhu Anh) şöyle buyurdu: “Bütün gece uyuyup da sabah namazını cemaatle kılsaydı!”
Kerahatten Sakınmak ve Edebleri Gözetmek
Bir edebi gözetmek ve tenzîhî (helâle yakın) olsa bile, bir mekrûhtan sakınmak; zikir, fikir, murakabe ve teveccühden daha faydalıdır. Tahrîmî (harama yakın) mekrûhtan sakınmanın faydasını, artık düşünmelidir.
Evet, bu nafile işler, farzları gözetmek ile ve haramlardan, mekrûhlardan sakınmak ile birlikte yapılırsa, elbette daha güzel, çok güzel olur. Fakat böyle olmazsa, pek zararlı olur. Meselâ zekât olarak bir Müslüman fakire bir lira vermek, nafile olarak dağlar kadar altın sadaka vermekten ve hayrat, hasenat ve yardımlar yapmaktan kat kat daha iyi ve katbekat daha çok sevaptır. Bu bir lira zekâtı verirken bir edebi gözetmek, meselâ, akrabadan bir fakire vermek de nafile iyiliklerden kat kat daha faydalıdır (zekâtı akrabaya vermek daha sevaptır).