Osmanlı devrinin son dönem sultanlarından, Sultan Mehmed Reşad Hân’ı vefâtının sene-i devriyesi olan 3 Temmuz tarihi vesilesiyle hürmetle hatırlıyor ve hayırla yâd ediyoruz.
35. Osmanlı padişahı ve 100. İslâm halifesi olan Sultan 5. Mehmed (Reşad), 2 Kasım 1844 tarihinde İstanbul’da dünyaya geldi. Babası Sultan Abdülmecid Hân, annesi Gülcemal Kadın Efendi’dir. Küçük yaşlarından itibaren iyi bir tahsil alarak özenle yetiştirildi.
1909 senesinde Beyazıt’ta cülûs töreni, Eyüp’te kılıç alayı yapıldıktan sonra saltanatı başladı. Halkla iç içe olmayı tercih etti. Tebaasıyla yakın ilişkiler kurdu ve sevecen, güler yüzlü tavrıyla halk tarafından sevilip sayıldı. Öyle ki Cuma selâmlığını dahi farklı camilerde gerçekleştirdi.
Günümüzde altın piyasasında önemli bir yeri olan “Reşad Altını” onun zamanında piyasaya sürülmüş, Anadolu’da birçok yere “Reşadiye” şeklinde onun adı verilmiştir.
Halim, Selim ve Dindar Bir Şahsiyet
Trablusgarp savaşı, Arnavutluk ayaklanması, 1912 hükümet buhranı, 1. ve 2. Balkan savaşları ve en önemlisi de 1. Dünya savaşı, Sultan Mehmed Reşad döneminde gerçekleşmiştir.
Sultan Mehmed Reşad Hân, saltanatı devresinde ağırlığını siyasîler üzerinde fazla hissettiremedi. Zira padişahın yetkileri büyük ölçüde kısıtlanmıştı. Onun öyle bir ortamda tek gayesi, Osmanlı Devleti’ni daha uzun süre yaşatabilmekti. Bu uğurda birçok olumsuz gelişmeyi sineye çekmek durumunda kaldı.
Sultan Mehmed Reşad Hân; halim, selim, dindar ve tasavvuf ehli bir padişahtı. Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)e, ashâbına ve evliyâya büyük bir muhabbet beslerdi. Devrinin şartlarının güçlüğü yanında birçok hastalıkla da mücadele etmek zorunda kaldı. Otoriteler tarafından takdir edilen bir şair olarak devrinin Edebiyat alanında önemli şahsiyetleri arasına girdi.
3 Temmuz 1918 senesinde kalp yetmezliği sonucunda vâki olan vefâtıyla, 9 yıl süren saltanatı ve dünya hayatı sona erdi. Eyüp’te, hayattayken adına inşa ettirdiği türbesinde medfûn bulunmaktadır. Mevlâ Te‘âlâ rahmet eylesin!