Bir Hadis-i şerifte Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şoyle buyurmuştur:
İbn Omer’den rivayete gore Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Ramazandan bahsetti ve şoyle buyurdu:
Hilali gormedikce oruc tutmayın, hilali görmedikce iftar etmeyin… İmam Muhammed (Allah ona rahmet etsin)‘in Muvatta rivayetine, “et-Ta’liku’l-Mumecced ala Muvatta Malik bi rivayet-i Muhammed” ismiyle şerh yazan Abdulhayy el-Leknevi yukarıdaki rivayetin şerhinde özetle şunları nakletmiştir: Hadis-i şerifte gecen “Ramazandan bahsetti” sozu, “ay” eki getirilmeden sadece ramazan denilmesinin caiz olduğunu ima etmektedir.
Kadı İyaz da bu görüşün sahih olduğunu söylemiştir. İmam Malik’in ashabı (Allah onlara rahmet etsin) bu goruşun doğru olmadığını soylemiş ve gerekçe olarak da şu hadis-i şerifi getirmişlerdir:
Ebu Hureyre (Allah ondan razı olsun), Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in şoyle buyurduğunu rivayet etmiştir: Ramazan demeyin. Zira ramazan, Allah’ın isimlerinden bir isimdir. Ramazan ayı deyin. Bu hadis-i şerifi İbn Adiyy rivayet etmiş ve zayıf olduğunu soylemiştir. El-Bakillani bu meseleyi ikiye ayırmıştır: Şayet “ramazanı tuttum” ifadesinde olduğu gibi ay kastedildiğini bildiren bir karine varsa bu şekildeki bir kullanım caiz olur.
Yok, eğer “ramazan geldi, ramazan girdi” ifadelerinde olduğu gibi ay kastedildiğini bildiren bir karine yoksa ay ifadesini kullanmadan sadece ramazan demek caiz olmaz. Şafii alimlerinin birçoğu da konuyu bu şekilde ikiye ayırmışlardır.
İmam en-Nevevi her iki görüşü kabul etmemiş ve sözlerine şu şekilde devam etmiştir: Din-i Mubin-i İslam tarafından bir nehyetme bulunmadıkça böyle bir yasak sabit olmaz. Bu konuda Şer’i Şeriften bir yasak gelmemiştir. “Ramazan, Allah Teala hazretlerinin isimlerinden bir isimdir” demek sahih değildir. Zira bu konu hakkında gelen hadis zayıftır. Allah Teala hazretlerinin isimleri tevkifidir .
Sahih bir delil olmadan böyle bir kullanım caiz olmaz. Velev ki ramazan ismi Allah’ın isimlerinden olduğu sabit olmuş olsa da bu şekilde kullanımdan dolayı herhangi bir kerahet lazım gelmez. Zira insanların bu şekildeki kullanımları Allah Teala’yı kastetmek için değildir. Bütün bunlara rağmen “Ramazan-ı şerif ayı geldi” gibi tazimi ifade eden sığalar kullanılması daha uygun olsa gerektir.
