Vefâtının sene-i devriyesi olan 10 Ağustos miladi tarihi vesilesiyle, camimizin bânîsi Şeyhülislâm İsmail Efendi Hazretlerinin oğlu, camimizin haziresinde medfûn 67. Osmanlı Şeyhülislâmı, şair ve müellif Ebûishakzâde Muhammed Esad Efendi Hazretlerini rahmetle ve minnetle yâd ediyoruz.
Esad Efendi, Ekim 1685, (Zilkâde 1096)’da İstanbul’da doğdu. Şeyhülislâm Ebû İshak İsmail Efendi’nin oğlu ve Şeyhülislâm İshak Efendi’nin kardeşi olan Mehmed Esad Efendi iyi bir öğrenim gördü. Abdüsselâm Medresesi’nde ve Sahn-ı Semân’da müderrislik yaptı. Mekke ve Medine müfettişliği, fetva eminliği gibi hizmetlerde bulunduktan sonra Edirne pâyesiyle Selanik kadılığına getirildi. 1734’te Mekke kadısı oldu. 24 Receb 1161’de Şeyhülislâm oldu. 27 Şaban 1162’de azledildi. Azil sebebi hakkında kesin bilgi bulunmamakla birlikte Şevval 1166 (10 Ağustos 1753) Cuma günü vefât ederek babası Ebû İshak Efendi’nin İstanbul Çarşamba civarında yaptırdığı İsmail Efendi Cami’nin haziresine, babasının ve ağabeyinin yanına defnedildi. İsmail Efendi Camii yanında medrese, mektep, şadırvan ve çeşitli ders odaları yaptıran Esad Efendi, Şeyhülislâm Mirzazâde Şeyh Mehmed Efendi’nin kızıyla evlenmiş, bu evlilikten oğlu Mehmed Şerif Efendi ve kızı şair Fıtnat Zübeyde Hanım dünyaya gelmiştir.
Eserleri
18. yüzyılda yetişen Osmanlı âlimlerinin en değerlilerinden biri olan Esad Efendi üç dilde şiir söyleyen, lügat, tefsir sahalarında eser veren önemli bir şahsiyettir.
Başlıca eserleri şunlardır:
1- Lehcetü’l-lugât
2- Atrabü’l-Âsâr fi Tezkiret-i Urefâi’l-Edvar
3- Divan
4- Hulâsatü’t-Tebyîn fî Tefsîr-i Sûre-i Yâsîn
