Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz Müslümanlar için en güzel örnek[1], uymamız gereken en güzel rehber[2], bütün insanlık için müjdeleyici ve uyarıcı[3] bir peygamberdir. Allah Teâlâ, Kur’an-ı Kerim’de Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in hayatında inananlar için en güzel örneklerin bulunduğunu şöyle belirtir: “Andolsun ki; elbette sizin için (özellikle
de) Allâh’a ve o son güne ümit bağlamakta bulunmuş olan /Allâh’tan ve o son günden korkmakta bulunmuş olan/ ve (korku, arzu, bolluk ve darlık gibi tüm hâllerinde) Allâh’ı çokça zikretmiş kimseler için Allâh’ın Rasûl’ünde pek güzel ve uyulmayı gerektiren birçok haslet /çok güzel bir örnek/ bulunmaktadır!”[4]
Örnek Almak İçin Önce Tanımak Lazımdır
Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)i örnek almak ve onun sünnetine uygun yaşayabilmek için öncelikle onu tanımamız gerekir. Onu anlamak ve örnek almak aynı zamanda İslâm’ı da doğru anlamamızı sağlar. Bu nedenle Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)i tanıyabilmek ve onun hayatını öğrenebilmek için siyer okumamız gerekir.
Siyer, Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in hayatını anlatan ilim dalıdır. Bunu ifade etmek için zaman zaman Sîret-i Nebî ya da Siyer-i Nebî ifadelerini kullanırız. Siyer kitapları, Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)i bütün yönleri ile bize tanıtır.
Siyer okumakla, hem kendimize model alacağımız bir hayatı tanımış, hem de Allah Teâlâ’ya nasıl kulluk edeceğimizi öğrenmiş oluruz. Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in mübarek hayatını ve bu hayat etrafında şekillenip gelişen dostlukları, dini tebliğ için karşılaşılan zorlukları ve bu uğurda verilen mücadeleleri siyer okuyarak öğreniriz. Aynı şekilde onun ailesinde yaşanan güzellikleri, devlet yönetiminin dayandığı sağlam esasları, insanlarla ilişkilerdeki ahlaki değer ve ölçüleri de siyer sayesinde öğreniriz.
Vahyin İndiriliş Sürecini Siyerden Öğreniriz
Vahyin indirildiği süreci, bu sürece şahitlik eden toprakları ve vahyin ilk muhataplarının örf ve âdetlerini de siyer kitaplarından öğreniriz. Kur’ân ayetlerinin hangi ortamda ve hangi hadiselerle ilgili olarak gönderildiğini vahyin indiriliş ve yazıya geçiriliş sürecini öğrenmek için de siyere başvururuz.
Siyer-i Nebi’yi okumak ve öğrenmekle yüce kitabımız Kur’an-ı Kerim’i daha iyi öğrenir ve yaşarız. Çünkü Peygamberimiz, Kur’an’ın en güzel açıklayıcısı; müfessiridir. Kur’an’da namaz, oruç, hac ve zekât gibi ibadetler farz kılınmış; ancak bunların nasıl yapılacağı Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) tarafından açıklanmıştır. Örneğin Kur’ân- Hakîm’de namaz emredilmiş; ancak namazın nasıl kılınacağına dair ayrıntılı açıklama yapılmamıştır. Bu nedenle bizler “Beni namaz kılarken nasıl görüyorsanız siz de namazınızı öyle kılın.”[5] buyuran Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in uygulamalarına bakarak namazı öğreniriz
Siyer okumak “Allah’a yemin ederim ki, size gecesi gündüz kadar beyaz, genişçe ve takip edilecek bir bir yol bıraktım.”[6] buyuran Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in sünnetini öğrenmek demektir. Dinimizin ikinci kaynağı olarak nitelendirilen sünnet ve bu sünnetin sözle ifade şekli olan hadislerin bir kısmı da siyer kitaplarında yer alır.
“Elbette sen yüce bir ahlak üzeresin.”[7] ayeti hem Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in ahlakını över hem de onun örnekliğine işaret eder. Bu nedenle bizler de Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in güzide ahlakının hayattaki yansımalarını siyer kitaplarından okuyabiliriz.
Haftalık Siyer Okumaları Yapmamız Lazımdır
İyi bir kul olmak, Kur’ân-ı Hakîm’i anlamak, onu en güzel şekilde yaşayan Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)i daha iyi tanımak, İslâm’ın emirlerini tam olarak yerine getirebilmek ve hakikî bir Müslüman olabilmek için siyer öğrenmemiz gerekmektedir. Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in saadetli hayatını yakından tanıyabilmek için günlük veya haftalık siyer okumaları yapmalıyız. Bunun yanında evimizde bir siyer kitaplığı oluşturmalıyız. Böylece asırlar öncesinde bizi kardeş ilan eden Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)e karşı sevgi ve muhabbetimizi göstermiş olur; ona layık bir ümmet olmaya çalışmanın sevincini hissederiz.
Cenâb-ı Hakk cümlemizin evlerini Rasûlüllah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in ve sahabe-i kirâmın isimlerinin zikredildiği, yaşadıkları hayatın konuşulduğu ve bunlardan gerekli nasihatlerin alındığı evlerden eylesin. Âmîn Yâ Mucîbe’s-Sâilîn…
Dipnotlar
[1] Ahzâb Sûresi, 21.
[2] Âl-i İmrân Sûresi, 31.
[3] Sebe Sûresi, 28.
[4] Ahzâb Sûresi, 21.
[5] Müslim, Kitâbü’l-Birr, 14.
[6] İbn Mâce, Mukaddime, 6.
[7] Kâlem Sûresi, 4.
